Voor ouderbegeleiders & opvoedondersteuners

Lastig die ouders? Op zoek naar verbinding!

Inleiding op het thema "Ouders zijn moeilijk te bereiken en als je ze hebt bereikt luisteren ze niet, zijn ze niet geïnteresseerd of werken ze niet mee. Lastig die ouders…". Je hoort het professionals vaak zeggen. Maar als organisatie of professional moet je kunnen samenwerken met ouders, ook als je ze lastig vindt. De allereerste vraag is bovendien: ‘hoe komt het dat je ouders als lastig ervaart? Wat heeft dat met jou en jouw manier van werken te maken?’ Hoe je verbinding kunt maken met ouders, ook als het lastig is, daarover ging het 3e Landelijk Congres Ouderschapskennis in mei 2015. In dit nummer zijn een aantal bijdragen opgenomen.

Het werken met ouders roept bij elke hulpverlener emoties op. Zeker als de ontwikkeling of veiligheid van kinderen in het geding is, wordt een ouder al snel die lastige ouder. Dit hoort erbij want een goede samenwerkingsrelatie ontstaat niet vanzelf. Kennis over ouderschap, een oudervriendelijke attitude en de inzet van de juiste vaardigheden zijn behulpzaam. Het biedt professionals een stevige basis waardoor je succesvol kunt laveren tussen je bekommernis om het kind en je ergernis over die ouder. Het steunt professionals bij opnieuw zicht krijgen op deze ouder die met de beste intenties onder ongunstige omstandigheden zijn of haar kind grootbrengt. En zo kan ruimte ontstaan voor verbinding.

Daarbij helpt een stevig theoretisch kader over ouderschap en kennis van goede praktijken. Dit tijdschrift wil die kennis verspreiden en organiseert daarom het Landelijk Congres en bundelt de bijdragen.  Daarmee bieden we beiden: kennis uit onderzoek en ervaringen uit de praktijk. Onderzoekers, ontwikkelaars en professionals delen hun visie op succesvol (samen)werken met ouders en wijzen op diverse mogelijkheden om verbindingen te leggen. En dat is nodig want het is niet eenvoudig om zicht te krijgen op welke invloed ongunstige omstandigheden zoals ziekte, migratie of een licht verstandelijke beperking, hebben op het ouderschap.

In  de rubriek ‘Wat heet nog ouderbegeleiding’ bespreekt Margreth Hoek hoe lastig het is om over je kind en opvoeddillemma’s te spreken, met name als het niet goed gaat. Zij ontwikkeld daarvoor het ‘Ouderschapsspel’. Zij noemt ouderschap een ‘ontdekkingsreis waarover veel te vertellen valt’.

Els Jonker  deelt, vanuit haar professionele kennis en eigen ervaring hoe ernstige ziekte en beperking het ouderschap beïnvloedt en kinderen tot mantelzorgers maakt. Ouderschap in geval van ziekte en zorg is een nog vrijwel onontgonnen terrein in onderzoek.

Elke de Quay verzorgde een workshop over dialooggestuurde zorg. Herkent u dit: ‘Wij beantwoorden uw zorgvraag met een aanbod op maat’? Het klinkt vraaggericht en cliënt-centraal, maar als we deze vorm van zorgverlening onder de loep nemen, wordt duidelijk dat het toch meer aanbodgericht is dan we denken.

Ineke Huibregtsen licht toe hoe ook de organisatie oudervriendelijk kan worden. Immers: de manier waarop de organisatie werkt heeft grote invloed op de kwaliteit van de ouderbegeleiding. In deze tijd wordt meer invloed en participatie van ouders verwacht en dat biedt kansen oudervriendelijk te organiseren.

Marieke Meppelder e.a. gaan in op de begeleiding van ouders meteen licht verstandelijke beperking. Deze ouders hebben vaak veel begeleiding, maar de aansluiting tussen hen en de ondersteuning die zij krijgen is niet optimaal. In dit artikel verkennen zij de rol van de begeleider. In het bijzonder focussen zij op de rol van mindset, dat zijn de verwachtingen van begeleiders over de mate waarin ouders met verstandelijke beperkingen hun opvoedingsvaardigheden kunnen verbeteren. Zij presenteren de resultaten van een van de deelstudies van het onderzoek ‘Wat Werkt voor ouders met een lichte verstandelijke beperking?’

Miranda van den Akker bespreekt dat ouders van zorgintensieve kinderen emotioneel kwetsbaar zijn als het over hun kinderen gaat. De zorg voor het kind met een beperking en de interactie met professionals roept bij hen een breed scala aan emotionele reacties op. Afstemming tussen ouders en professionals brengt voor allen uitdagingen met zich mee. Wanneer dit proces onvoldoende afgestemd verloopt, kan dat polarisering in de hand werken. De emotionele binnenwereld van de ouder kan ontregelen wanneer professionals het perspectief van de ouder uit het oog verliezen of onvoldoende kunnen hanteren. In dit artikel verkend de auteur mogelijkheden om beter af te stemmen tussen ouders en professionals.

Katrien Laane laat zien hoe met een opvoedvragen ook beantwoord kunnen worden tijdens een ‘opvoedparty’.  Omdat samen opvoeden leuker is dan alleen.

Sabine Vermeire stelt vast dat de verbinding tussen ouders ouderbegeleiders nogal eens zoek is. Gedurende het begeleidingsproces kan de samenwerking tussen ouders en ouderbegeleider wel eens problematisch zijn of loopt een en ander niet zoals gewenst. Ouders en ouderbegeleiding raken elkaar kwijt en de ouderbegeleider weet niet meer hoe verder te gaan. Zijn professionele identiteit staat onder druk. Hij is onthand en zijn kennis en vaardigheden lijken niet langer beschikbaar.

Teambesprekingen, werkondersteuning of supervisie worden ingezet om de zaak weer vlot te trekken. Willen deze interventies ook als steun voor de ouderbegeleider werken, dan moet er met een aantal zaken rekening worden gehouden. In dit artikel laat ik een aantal mogelijkheden zien om de samenwerkingsrelatie met de ouders weer op de rails te zetten en de ouderbegeleider zijn professionele identiteit te verrijken.

 

Edith Raap interviewt Yol Kuijer. ouderschapscoach van het project ‘Coaching na de diagnose’. Sinds mei 2011 worden alle baby’s door middel van de hielprik gescreend op Cystic Fibrosis - in de volksmond: ‘taaislijmziekte’. Per jaar worden er ongeveer 35 kinderen met CF geboren. Waar vroeger de diagnose CF vaak pas gesteld werd als kinderen al enkele jaren oud waren, krijgen ouders deze boodschap nu als hun kind een paar weken oud is en ze soms zelf nog niets bijzonders gemerkt hebben aan hun kind. De Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting (NCFS) vroeg zich af: wat betekent dit voor ouders, hoe gaan ze met de diagnose om? Hoe kunnen we ouders ondersteunen in hun prille ouderschap bij wat de diagnose oproept?

De Parel van Panama en de recensies voegen ieder op de eigen manier kennis en inzichten toe.

Lees, en leer!

 

Nog geen abonnement? Regel het hier!