Voor ouderbegeleiders & opvoedondersteuners

[Column 21/3] Wijze woorden

‘Ik kijk uit naar het werken met ouders, maar er zijn ook wel dingen die ik spannend vind.’ Ik voer een eindgesprek met een vierdejaars studente, die op het punt staat om als kersverse professional uit te vliegen. Na wat doorvragen wordt duidelijk dat er één specifieke situatie is waar ze tegenop ziet in het contact met ouders. ‘Als ouders mij vragen of ik zelf kinderen heb, wat moet je dan zeggen?! Ik heb geen kinderen; daar kan ik moeilijk over gaan liegen.’

Ik vraag haar wat ze nu, met alles wat ze geleerd heeft, zou zeggen. ‘Ik zou eerlijk antwoorden dat ik geen kinderen heb. Vervolgens zou ik zeggen dat zij, als ouders, natuurlijk veel kennis hebben over hun kind, maar dat ík veel kennis heb over de ontwikkeling van kinderen.’ Een twijfelende blik. ‘Eh ja, zoiets zou ik zeggen. Denk ik.’

Ik denk terug aan de tijd dat ik in de jeugdzorg werkte. Zelf had ik toen nog geen kinderen, en soms stelden ouders mij precies dezelfde vraag. Het voelde naar, weet ik nog. Alsof ze mijn goede intenties in twijfel trokken. Alsof ik pas echt meetelde als ik zelf kinderen had. Net als deze studente was ik op zoek naar de juiste reactie.

‘Een ouder stelt zo’n vraag niet voor niets,’ was de reactie van Alice van der Pas tijdens een college op de Hogeschool. ‘Zie het als een signaal. Deze ouder twijfelt of je hem begrijpt. Snap je wel écht hoe het voor hem is om in deze situatie te zitten? Ben je in staat om te zien dat zijn intenties goed zijn, maar dat het soms te veel is? Kan hij jou wel vertrouwen, is zijn verhaal veilig bij jou? Zie jij hem?’

Vijftig studenten hingen aan haar lippen. Alice vervolgde: ‘Zo’n vraag heeft niets te maken met of jij wel of geen kinderen hebt. De vraag heeft alles te maken met dat je te snel gaat. Dat je de aansluiting met de ouder bent verloren. Zie het als een kans om vaart te minderen. Om weer in de schoenen van ouders te gaan staan.’

Als ik mijn studente vertel over deze les, en Alice letterlijk citeer, krijg ik van top tot teen kippenvel. Haar wijze woorden raken me opnieuw. De studente is even stil en knikt dan instemmend. Wat een geluk dat ik dit op de valreep in haar rugzak mocht stoppen!

 

Maartje van Amsterdam is docent Social Work Hogeschool Leiden, trainer, gezinsbegeleider.
Mail: amsterdam.m@hsleiden.nl